Ekonomi yönetimi 14 ayını doldurdu. Bu sürede döviz kurunu sabit tutma politikası yurtdışından Türkiye’ye para girişini olumlu etkiledi. Ekonomi uzmanı Alaattin Aktaş, ekonominin durumunu yurtdışı yerleşiklerin Türkiye’ye ilgisi açısından değerlendirdi, “artık bu detayları tam bilmek mümkün değil ama bu yıl iyi para geldi. En azından geçen yıla göre iyi para geldi.” diye yazdı. Aktaş’ın “Ne kadar faiz o kadar döviz!” başlıklı yazısının ilgili bölümü şöyle:
“Yurt dışında yerleşiklerin bu yedişer aylık dönemde Türkiye’ye olan ilgisine bakınca dışarıda yapılan değerlendirmenin ne olduğu çok rahat görülebiliyor.
‘Faiz yüksek mi, faiz; okey!’
‘Kur uzun süre artmayacak değil mi, kur, anlaştık; okey!’
‘Bana oradan üç yüz beş yüz milyon dolarlık DİBS ayır, geliyorum!’
Yani başlıktaki durum:
‘Ne kadar faiz, o kadar döviz!’
2 milyardan 10 milyara…
Yurt dışında yerleşikler geçen yıl hazirandan itibaren yedi ay boyunca net 2 milyar dolarlık devlet iç borçlanma senedi aldı. Yedi aydaki toplam 2 milyar ama bu tutarın 1.3 milyarının yalnızca aralıkta geldiğini de vurgulamak gerek.
Gerçekte yurt dışında yerleşikler mi getiriyor, yoksa klasik ifadeyle bıyıklı yabancı denilen yurt içinde yerleşikler daha önce dışarı çıkarmış oldukları paralarla mı alım yapıyor ya da aslında iç borçlanma senedi satışı olmuyor da bir şekilde oluyor gibi mi gösteriliyor; artık bu detayları tam bilmek mümkün değil ama bu yıl iyi para geldi. En azından geçen yıla göre iyi para geldi.
Bu yıl 5 Temmuz’a kadar olan dönemdeki DİBS alışı 9.6 milyar doları buldu. Bu tutarın da 6.6 milyar doları yalnızca mayıs ayında gelen paradan oluşuyor.
Bu faize bu para hiçbir şey sayılır aslında ama rezerv kasasının dibini sıyırmak durumunda kalınan günler yaşandığı düşünülürse yaklaşık 10 milyar dolar iyi para.
Eleştirileri biliyorum, hatta duyuyorum!
‘Dolar bazında bu kadar faiz veriyoruz, ülke kaynakları çarçur ediliyor vs. vs.’
Önerisi olan? Ne yapmalı yani, 33 lira dolayında bulunan doların 43’e, 53’e çıkmasına göz mü yummalı ya da bunun için çaba mı göstermeli?
O zaman yurt dışından gelenlere böyle yüksek bir faiz ödemek söz konusu olmaz, doğru. Zaten kurun yükselme eğilimine girmesiyle birlikte gelmiş olanlar da anında çıkıverir.
Bundan daha önemlisi yurt içinde dövizden TL’ye dönmüş olanlar hemen yeniden dövize yönelir.
Önerilen bu mu, çare bu mu?
Döviz kaç zamandır neredeyse yatay gittiği halde enflasyonla mücadelede başarı sağlamaktan çok uzak olan Türkiye, bir de kur artsaydı neler yaşardı acaba?”
(EKONOMİ SERVİSİ)
